Αλήθεια, μήπως κάτι δεν πάει καλά, όταν ένας λαός που αγαπά το ποδόσφαιρο, όσο τίποτε άλλο, εναντιώνεται στο μεγαλύτερο ποδοσφαιρικό γεγονός του πλανήτη;
Εναρκτήριο λάκτισμα
Εδώ και περίπου ένα χρόνο η Βραζιλία βράζει. Και προς έκπληξη όλων, δεν βράζει από την προσμονή για τη σέντρα του εικοστού Παγκοσμίου Κυπέλλου, του γνωστού μας Μουντιάλ, αλλά βράζει από την οργή και το θυμό εκατομμυρίων κατοίκων της που ζουν στην ανέχεια και τις κακουχίες χωρίς την παραμικρή κρατική έγνοια και βοήθεια
. Για αυτό και οι δρόμοι έχουν γεμίσει με γκράφιτι κατά της διοργάνωσης και όχι με μπαλαδόφατσες που χαμογελούν. Οι περσινές διαδηλώσεις κατά της αύξησης της τιμής του εισιτηρίου στα ΜΜΜ αποτέλεσαν την αρχή των εξεγερτικών γεγονότων που πολλαπλασιάζονται συνεχώς.
. Για αυτό και οι δρόμοι έχουν γεμίσει με γκράφιτι κατά της διοργάνωσης και όχι με μπαλαδόφατσες που χαμογελούν. Οι περσινές διαδηλώσεις κατά της αύξησης της τιμής του εισιτηρίου στα ΜΜΜ αποτέλεσαν την αρχή των εξεγερτικών γεγονότων που πολλαπλασιάζονται συνεχώς.
Πριν δέκα περίπου χρόνια, τον Μάρτιο του 2003, η FIFA ανακοίνωσε πως το Μουντιάλ του 2014 θα φιλοξενηθεί στη Λατινική Αμερική. Αυτή θα ήταν και η πρώτη φορά μετά το 1978 και το περιβόητο Μουντιάλ της Αργεντινής που η διοργάνωση θα διεξαγόταν σε χώρα της Νοτίου Αμερικής. Θα είναι επίσης και η πρώτη φορά που για δύο συνεχόμενες διοργανώσεις η Ευρώπη δεν θα φιλοξενήσει τη διοργάνωση.
Η λογική λέει ότι η Βραζιλία επιλέχθηκε ακριβώς επειδή εδώ και κάποια χρόνια θεωρείται μία χώρα ταχέως αναπτυσσόμενη που κατάφερε να βάλει στο κάδρο της καταναλωτικής φρενίτιδας πολλούς από τους κατοίκους της που μέχρι χτες δεν είχαν αυτή τη δυνατότητα. Ωστόσο, η κυβέρνηση του Λούλα, όπως και κάθε κυβέρνηση στο σύγχρονο κόσμο, για να μπορέσει να οικοδομήσει αυτό το οικονομικό θαύμα έπρεπε να προβεί σε μία σειρά από πολυποίκιλες πολιτικές τα αποτελέσματα των οποίων αρχίζουν σιγά σιγά να εμφανίζονται και να κλονίζουν την κοινωνική σταθερότητα.
Γιατί κάνουν έτσι αυτοί οι Βραζιλιάνοι;
Η Βραζιλία καταλαμβάνει περίπου τη μισή έκταση της Νοτίου Αμερικής. Στις αχανείς εκτάσεις της ζουν πάνω από 200 εκατομμύρια κάτοικοι. Μας είναι γνωστή εξαιτίας των ποδοσφαιρικών της ταλέντων, των τόνων καφέ που παράγει, του πασίγνωστου καρναβαλιού του Ρίο, των πανέμορφων γυναικών στο χώρο του μόντελινγκ και της εξαιρετικής μέταλ, πανκ και χάρντκορ σκηνής της. Ωστόσο, όλα αυτά φαίνεται πως συγκινούν μόνο όσους δεν κατοικούν στη Βραζιλία. Γιατί εκεί, οι Βραζιλιάνοι έχουν να αντιμετωπίσουν ένα σωρό προβλήματα.
Το φετινό Μουντιάλ στοίχισε περίπου 30 δις δολάρια μέχρι να ολοκληρωθούν τα έργα του. Δηλαδή η κατασκευή νέων γηπέδων, η αναπαλαίωση των ήδη υπαρχόντων, η ισοπέδωση ολόκληρων υποβαθμισμένων κατοικήσιμων περιοχών για να να γίνουν εξευγενιστούν. Το ποσό είναι αστρονομικό και προκλητικό αν αναλογιστεί κανείς τα εξής: το 10% του πληθυσμού είναι αναλφάβητο και χωρίς καμία πρόσβαση στους τομείς της υγείας και της παιδείας, καθημερινά 13 εκατομμύρια πολίτες υποσιτίζονται, πάνω από 250.000 άνθρωποι εκδιώχθηκαν βίαια από τα σπίτια τους, οι ιθαγενείς διαμαρτύρονται επίσης για το διωγμό τους και ήδη η καταναγκαστική και παιδική πορνεία γνωρίζει τεράστια αύξηση.
Η πίεση της FIFA προς το βραζιλιάνικο κράτος για την έγκαιρη παράδοση των έργων έχει οδηγήσει, μέχρι στιγμής, εννέα εργάτες στον θάνατο. Φυσικά, από όλο αυτό το πανηγύρι αυθαιρεσίας δεν θα μπορούσε να λείπει και ο… αμερικάνικος δάχτυλος τεχνογνωσίας μιας και η διαβόητη Blackwater είναι η εταιρεία που ανέλαβε να εκπαιδεύσει τους Βραζιλιάνους αστυνομικούς και στρατιώτες στο πως να επιχειρούν… σωστάκατά των κατοίκων των φαβελών και γενικά «όσων αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια τάξη». Στις διαδηλώσεις κατά του Μουντιάλ θα δοκιμαστούν τα κατασταλτικά σχέδια του μέλλοντος.
Σε αυτό το σκηνικό πολέμου οι ίδιοι οι πολίτες της Βραζιλίας δεν μένουν αμέτοχοι. Μόλις πριν λίγες μέρες μία διαδήλωση δασκάλων «επιτέθηκε» στο πούλμαν που μετέφερε την αποστολή της εθνικής Βραζιλίας. Η αντίδραση των αστυνομικών δυνάμεων ήταν αρκετά μετριοπαθής μάλλον γιατί δεν θα ήθελαν να βάλουν σε κίνδυνο τους ποδοσφαιριστές. Άλλωστε, σε κάθε άλλη διαδήλωση που λαμβάνει χώρα σε κάποια βραζιλιάνικη πόλη, η αστυνομία εφαρμόζει το δόγμα της μηδενικής ανοχής απέναντι στους διαδηλωτές, ιδίως αν αυτή προέρχονται από τις φτωχογειτονιές. Και φυσικά, το Black Block ήδη θεωρείται ο νούμερο 1 «τρομοκρατικός» κίνδυνος που απειλεί να τινάξει τα πάντα στον αέρα… Ο εσωτερικός εχθρός κατασκευάζεται με κάθε τρόπο και το κράτος έκτακτης ανάγκης είναι πλέον γεγονός.
Ήδη εδώ και ένα χρόνο διάφοροι εργασιακοί κλάδοι έχουν προχωρήσει σε απεργίες, διαδηλώσεις και συγκρούσεις με τα σώματα ασφαλείας. Σχεδόν κάθε πορεία κατέληγε και καταλήγει σε συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής. Είναι ο μόνος τρόπος των διαδηλωτών να ακουστούν. Οι εργαζόμενοι αντιδρούν με κάθε μέσο στις περικοπές, τους χαμηλούς μισθούς, την επισφάλεια, την ανεργία και την έλλειψη κοινωνικής πρόνοιας. Από τους δασκάλους που αναφέραμε πιο πριν μέχρι τους γιατρούς και τους οδοκαθαριστές τα αιτήματα είναι ακριβώς τα ίδια «Θέλουμε λεφτά και δουλειά και όχι Μουντιάλ».
Μόνοι τους τα λένε, μόνοι τους τα ακούνε οι διαδηλωτές;
Οι διαδηλωτές δεν είναι μόνοι τους σε αυτόν τον αγώνα. Ήδη εδώ και μήνες διάφοροι ποδοσφαιρικοί αστέρες έχουν πάρει, άμεσα ή έμμεσα, θέση ενάντια στο Μουντιάλ.
(λεζάντα: από τον υπέροχο σκιτσογράφο Laurentiu Ridichie)
Ο ίδιος ο Ριβάλντο δηλώνει με περίσσιο θάρρος μόλις λίγες μέρες μετά τις περσινές ογκώδεις και συγκρουσιακές διαδηλώσεις: «Είναι ντροπή να σπαταλάμε τόσα πολλά χρήματα για το Παγκόσμιο Κύπελλο, ενώ τα νοσοκομεία και τα σχολεία παραμένουν σε άθλιες συνθήκες. Τόσο βία και τέτοιο χάλι». Ο Ριβάλντο, το τονίζουμε. Ένας ποδοσφαιριστής σύμβολο. Θυμάστε κάποιον αντίστοιχου βεληνεκούς Έλληνα αθλητή να είπε κάτι παρόμοιο πριν τους Ολυμπιακούς του 2004; Ή μήπως, αν κάποιος το έκανε, δεν θα αντιμετωπιζόταν ως «εθνικός προδότης»;
Οι δηλώσεις του Ριβάλντο ήρθαν στον απόηχο του περσινού Confederations Cup, που διεξήχθη στη Βραζιλία, όπου διαδηλωτές μπλόκαραν τον κεντρικό δρόμο που οδηγούσε στο γήπεδο της πόλης Φορταλέζε και εμπόδισαν την αποστολή της Σελεσάο και αξιωματούχους της FIFA να μεταβούν στο γήπεδο. Το συγκεκριμένο γεγονός σχολίασε τόσο ο Χουλκ (Ζενίτ) όσο και ο Νταβίντ Λουιζ (Τσέλσι)αμφότεροι παίκτες της Σελεσάο. Ο πρώτος είπε «μεγάλωσα φτωχός και μπορώ να καταλάβω το νόημα αυτών των διαδηλώσεων» και ο δεύτερος συμπλήρωσε λέγοντας «οι διαδηλωτές αγωνίζονται για υγεία και παιδεία».
Επίσης, και το ίνδαλμα των παιδικών μας χρόνων, ο Ρομάριο, αλλά και ο νυν προπονητής της εθνικής Βραζιλίας, Λουις Φελίπε Σκολάρι, έχουν προβεί αρκετές φορές σε μετριοπαθείς δηλώσεις κατανόησης των αιτημάτων των διαδηλωτών. Μάλιστα, ο Ρομάριο δεν έχει διστάσει να επιτεθεί φραστικά στα «σκατά που λέει ο Πελέ», μιας και ο τελευταίος συνεχίζει να προκαλεί μέχρι και πρόσφατα με τις απαράδεκτες δηλώσεις στήριξης του στο Μουντιάλ. Και πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά αφού και οι ίδιοι οι Βραζιλιάνοι ποδοσφαιρικοί αστέρες είχαν όνειρο να παίξουν μπάλα για να ξεφύγουν από το χάλι των παραγκουπόλεων.
Boycott Brasil 2014 αλά ελληνικά
Ξαφνικά, πριν δύο μήνες περίπου, τα πέταλα των ελληνικών γηπέδων υποδέχτηκαν ένα παράξενο πανό που έλεγε «Boycott Brasil 2014 – Ποτίζουν το γκαζόν με αίμα των φτωχών». Το συγκεκριμένο πανό κρεμάστηκε από τους οπαδούς του Λεβαδειακού, του Ατρομήτου, του Παναιτωλικού, της Παναχαϊκής, του Ηλυσιακού, του Πανηλειακού, του Ολυμπιακού Βόλου, του Πανσερραϊκού και του ΠΑΣ Γιάννινα, ενώ και οι οπαδοί της ΑΕΚ σήκωσαν δύο αναλόγου ύφους πανό. Το συγκεκριμένο σύνθημα ήταν μια ιδέα των Radical Fans United.
Ένα πανό από μόνο του δεν λέει κάτι. Αυτό ωστόσο που έχει ιδιαίτερη σημασία στη συγκεκριμένη πράξη είναι το ότι οπαδοί, δηλαδή ποδοσφαιρόφιλοι, καλούν σε μποϊκοτάζ του σημαντικότερου ποδοσφαιρικού γεγονότος. Αυτό από μόνο του είναι ένα γεγονός που αξίζει προσοχής και ανάλυσης. Τα τελευταία χρόνια το ποδόσφαιρο έχει εμπορευματοποιηθεί πλήρως. Το ίδιο και οι παίκτες που περισσότερο θυμίζουν κινητές διαφημίσεις παρά αθλητές. Σε συνδυασμό με τις απίστευτου τρολικού επιπέδου δηλώσεις του Νιγηριανού μάνατζερ ότι μπορεί να στήσει όποιο ματς του υποδειχθεί, καταλαβαίνουμε ότι πλέον τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Η άκριτη στήριξη των φιλάθλων δεν υφίσταται. Πολλώ δε μάλιστα, όταν η FIFA και η UEFA έχουν κάνει δόγμα και αυτοσκοπό τους τη μετατροπή των γηπέδων σε εμπορικά κέντρα.
Η αφίσα που κυκλοφόρησαν οι Radical Fans United και κοσμεί τους τοίχους της Αθήνας και διάφορων επαρχιακών πόλεων το λέει ξεκάθαρα: «Το Μουντιάλ της Βραζιλίας είναι βουτηγμένο στο αίμα. Ο λαός που αγαπάει το ποδόσφαιρο όσο κανένας άλλος, διαδηλώνει ενάντια στην διοργάνωση τους τελευταίους μήνες καθώς οι νεκροί εργάτες στα έργα κατασκευής των σταδίων, η φτώχεια και η βίαιη επίθεση στις φαβέλες δεν του αφήνουν άλλη επιλογή. Όταν οι επενδύσεις της ΦΙΦΑ κινδυνεύουν, τίποτα δεν μένει όρθιο».
Έτσι, ήδη έχουν προγραμματιστεί εκδηλώσεις ενημέρωσης, συμπαράστασης και αλληλεγγύης σε όσους αγωνίζονται στη Βραζιλία. Την Παρασκευή 6 Ιουνίου, στις 19:00, στην ΑΣΟΕΕ οι RFU θα πραγματοποιήσουν ενημερωτική εκδήλωση για την κατάσταση στη Βραζιλία ενώ την Πέμπτη 12 Ιουνίου, ημέρα έναρξης του Μουντιάλ, καλούν σε συγκέντρωση αλληλεγγύης στις 18:00 έξω από την Πρεσβεία της Βραζιλίας (Βας. Σοφίας 23).
6 Ιουνίου, στις 19:00, στην ΑΣΟΕΕ οι RFU θα πραγματοποιήσουν ενημερωτική εκδήλωση για την κατάσταση στη Βραζιλία ενώ την Πέμπτη 12 Ιουνίου, ημέρα έναρξης του Μουντιάλ, καλούν σε συγκέντρωση αλληλεγγύης στις 18:00 έξω από την Πρεσβεία της Βραζιλίας (Βας. Σοφίας 23).
Στο ίδιο μήκος κύματος θα κινηθεί και το περιοδικό HUMBA! που θα πραγματοποιήσει ενημερωτική εκδήλωση με τίτλο «Brasil 2014… Ναι στη στρογγυλή θεά, όχι στη FIFA και την καταστολή!» τη Δευτέρα 9 Ιουνίου. Η εκδήλωση θα γίνει σε συνεργασία με το βιβλιοπωλείο «Βιβλιοστάτης» στο μπαρ El Viaje (Κολοκοτρώνη 45, Βύρωνας) στις 21:00.
9 Ιουνίου. Η εκδήλωση θα γίνει σε συνεργασία με το βιβλιοπωλείο «Βιβλιοστάτης» στο μπαρ El Viaje (Κολοκοτρώνη 45, Βύρωνας) στις 21:00.
Δυστυχώς, η καμπάνια των Ελλήνων οπαδών με τα πανό εναντίωσης στο Μουντιάλ πέρασε στα ψιλά από τα ντόπια ΜΜΕ, πλην ελαχιστοτάτων περιπτώσεων. Τέτοιες κινήσεις αλληλεγγύης δεν πουλάνε το ίδιο όπως η βία, τα στημένα, οι προπηλακισμοί, η διακοπή του αγώνα. Επίσης, κανένας δημοσιογράφος δεν θα θέλει να δείξει ότι δεν υπάρχει εθνικό πνεύμα ομόνοιας πριν το Μουντιάλ. Από τα αζήτητα η εθνική ποδοσφαίρου της Ελλάδας έγινε η ομάδα που ενώνει όλους τους Έλληνες. Δεν υπάρχει χρόνος για προβολή της άποψης που βάζει πάνω από την καλή πορεία της Εθνικής την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Οι οπαδοί θα πρέπει να είναι σαν τον Μάνο Σέργιο. Υπάκουοι και να μην αντιδρούν στα εθνικά πανηγύρια.
Το σφύριγμα της λήξης
Είναι γνωστό ότι τα περισσότερα έσοδα των αγώνων θα τα καρπωθεί η FIFA. Οι τιμές των εισιτηρίων είναι ούτως ή άλλως απαγορευτικές για τον μέσο Βραζιλιάνο πολίτη. Τα λεφτά που θα αφήσουν οι χιλιάδες τουρίστες, που θα μεταβούν στη Βραζιλία για τη διοργάνωση, αδυνατούμε να πιστέψουμε πως θα επιστρέψουν στους πολίτες. Μην ξεχνάμε ότι η Βραζιλία θα διοργανώσει και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016, άρα η λιτότητα, με πρόσχημα την ανάπτυξη, θα συνεχιστεί με κάθε κόστος.
ΥΓ. Μπορεί το “Brasil” των αγαπημένων Ratos de Porão να κυκλοφόρησε το 1989 αλλά το εξώφυλλο παραμένει εξαιρετικά επίκαιρο…
